Conceptkerndoelen kunst en cultuur: kansen voor dans in het onderwijs

WERKPLEZIER & DIDACTIEK | De kerndoelen van het leergebied kunst en cultuur zijn in 2024-2025 geactualiseerd. In de nieuwe conceptkerndoelen wordt dans voor het eerst expliciet en gelijkwaardig naast andere kunstdisciplines benoemd. Dat betekent dat volgens deze conceptkerndoelen elke leerling in Nederland op school met dans in aanraking zal komen! Dat geldt voor het primair onderwijs, de onderbouw van het voortgezet onderwijs en het (voortgezet) speciaal onderwijs. Dansdocent Maedy de Miranda - Tol, lid van het kerndoelenteam, vertelt er in dit artikel meer over.

Meer lezen
Hoe krijg je jouw leerlingen ‘uit hun hoofd’?

Doen jouw leerlingen nog zo hard hun best maar gaan ze niet vooruit? Misschien doen ze juist té hard hun best. Daardoor zitten ze ‘in hun hoofd’, bouwen ze spierspanning op en blijven ze vastzitten in oude bewegingspatronen. Ilja legt uit hoe ze haar leerlingen helpt om de vertaalslag te maken van ‘hun best doen om correcties te onthouden’ naar ‘het lichaam toestaan om te leren’. En van ‘te veel nadenken’ naar ‘denken met het lichaam’. 

Meer lezen
Orthopedagoog Carolien Hermans: “Dansimprovisatie en fysiek spel zijn twee unieke vormen van deelnemend zingeven“

Als dansdocent bezit je veel belichaamde kennis die moeilijk in woorden uit te drukken is. Daarom kan het lastig zijn die kennis over te dragen aan mensen die niet zoveel danservaring hebben als jij. Gelukkig kunnen wetenschappers hierbij helpen! Zo geeft choreograaf en orthopedagoog Carolien Hermans in dit artikel woorden aan de processen die plaatsvinden tijdens dansimprovisatie en fysiek spel. Beide zijn unieke vormen van wat ze ‘deelnemend zingeven’ noemt: via spontane bewegingen jezelf, de ander en de wereld verkennen.

Meer lezen
Hoe Merel Caminada als beginnend docent haar eigen lesgeefstijl ontdekte

Danslessen voorbereiden een hels karwei? Zo zag Merel Caminada het wel tijdens haar opleiding tot dansdocent. Ze maakte losse oefeningen als het haar gevraagd werd, maar kreeg weinig kans om de diepte in te gaan als het aankwam op de opbouw van een les of lessenreeks. Pas na de opleiding viel het kwartje echt. Samen met een ervaren collega ontdekte ze een hele andere manier van lessen maken en vond ze de ruimte om te experimenteren met haar eigen stijl van lesgeven aan kinderen.

Meer lezen
Misselijkmakend dichtbij

Het zal er wel bij horen. Dat dacht de (anonieme) student uit dit verhaal steeds wanneer gastchoreograaf Nathan haar onhandig vastpakte. Ook probeerde ze de indringende manier waarop hij naar haar keek te negeren, en zich niet ongemakkelijk te voelen bij de seksueel getinte manier waarop hij correcties gaf. Lang zei ze niets over de privéberichten die ze van hem kreeg. Pas nadat ze toch besloot haar verhaal te doen, begonnen de paniekaanvallen en de slapeloze nachten echt.

Meer lezen
Contactimprovisatie leren door erin les te geven

In Egypte, waar contactimprovisatie nog bijna niet bekend is, leerde dansdocent Ilja Geelen er juist alles over. Niet door hierin lessen te volgen, maar door ze te geven: juist door de stof over te dragen ging ze die zelf beter begrijpen. In dit artikel deelt ze waarom ze zich bij deze groep zo veilig voelde om zich kwetsbaar op te stellen.

Meer lezen
Valkuilen op weg naar succes: Durf authentiek te zijn, maar isoleer je niet! 

Succes komt niet aanvliegen. Maar als we de obstakels kennen, kunnen we er beter mee omgaan. Eerder schreef dansdocent en theatermarketeer Olga Klöne al over het (on)meetbare succes in de dansschool. In haar gesprekken met vijf dansschooleigenaren kwamen ook de valkuilen op weg naar succes aan bod. In dit artikel lees je hoe deze ondernemers voor hun eigen waarden leerden staan, zonder alles zelf te hoeven oplossen - en tegen welke prijs.

Meer lezen
Zzp, loondienst of payrolling? Marlie Salomé zoekt uit wat te doen met de wet DBA

Mogelijk kan jij straks je werk als dansdocent niet meer uitvoeren als zzp’er. Dat komt door wijzigingen in de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA). In haar vorige artikel zocht dansdocent Marlie Salomé uit in welke gevallen dat zo is. In dit artikel geeft ze antwoord op de vragen: Is in loondienst gaan financieel nadelig of juist gunstig? En hoe zit dat met payrolling? Ontdek wat de beste uitkomst biedt én leer daarbij alles over loonheffing, secundaire arbeidsvoorwaarden en meer!

Meer lezen
Welke tarieven mag je als freelance dansdocent in 2025 rekenen? Wij rekenden het voor je uit per type opdracht!

Voor commerciële dansscholen is er geen cao. Daarom heeft vakvereniging Dansbelang onze hoofdredacteur gevraagd om voor dansschoolhouders en hun docenten adviestarieven op te stellen. Wat hoor je als dansdocent minimaal te krijgen? En wat zijn eerlijke tarieven? Hoe bereken je die? Dat lees je in dit artikel! Voor jouw gemak rekende ze de uurtarieven alvast voor je uit voor 2025, per functie en per type opdracht. Dit jaar hoef je dus enkel in de juiste tabel naar het juiste rijtje te kijken.

Meer lezen
Hormonen in beweging: Wat is de invloed van de menstruatiecyclus op dansprestaties?

Je energie ontbreekt, je hebt geen zin om je in je sportkleding te hijsen en de dansvloer lokt niet bepaald... Twee weken later lijkt alles juist te stromen: je voelt je sterk, gefocust en energiek. Als vrouw die menstrueert heb je misschien last van ups en downs. In dit artikel onderzoekt psychologiestudent Julia Clijsen de invloed van de menstruatiecyclus op jouw leven als dansdocent. Ontdek hoe jij jouw levensstijl beter kunt afstemmen op je hormonen.

Meer lezen
Zzp, ja of nee? Marlie Salomé legt uit wat de wet DBA voor dansdocenten betekent

Als zelfstandig dansondernemer zijn er bepaalde wetten waar je niet aan ontkomt. Zoals de nieuwe wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA). In dit artikel duikt dansdocent Marlie Salomé daarom in deze veranderingen in de wetgeving over (schijn)zelfstandigheid. Ze helpt je uit te zoeken of jij als dansdocent volgens de wet DBA nog als zelfstandig ondernemer verder kunt. In deel 2 van dit artikel gaat ze in op praktische oplossingen wanneer blijkt dat zzp’er zijn niet langer de beste vorm voor jou is.

Meer lezen
Perfectionisme in de dansles: Hoe kunnen dansdocenten het beste hun leerlingen hierin begeleiden?

Waarom komt perfectionisme bij dansers zo vaak voor? Volgens sportpsychologen kan perfectionisme gestimuleerd worden door een perfectionistische sociale omgeving. Perfectionisme is dus niet alleen het probleem van een individuele leerling. Jij kunt er als dansdocent medeverantwoordelijk voor zijn! Bijvoorbeeld als je zelf perfectionistisch bent, je verwachtingen onrealistisch zijn of je felle kritiek geeft. Daarom bespreekt danswetenschapper Jacqueline de Kuijper in dit artikel vijf praktische adviezen die dansdocenten kunnen toepassen om de perfectionistische neigingen van hun leerlingen (en zichzelf) af te remmen.

Meer lezen
Olga Klöne gaat op zoek naar het meetbare en onmeetbare succes van dansscholen

Minimaal 250 leerlingen, 75% stroomt door naar beroepsopleidingen, leerlingen komen van heinde en verre, de beste docenten geven les. Zomaar een paar ideeën die dansondernemers hebben bij een ‘succesvolle dansschool’. Maar zijn dit de beste manieren om succes te meten? Wat betekent dat eigenlijk, een succesvolle dansschool? Dansdocent en theatermarketeer Olga Klöne interviewde verschillende grote dansschoolhouders over hun succes: hoe het eruit ziet en hoe ze het hebben bereikt. In een volgend artikel komen de kleinere dansscholen aan bod.

Meer lezen
Van ‘monkey see, monkey do’ naar betekenisvol leren met behulp van Wicked Kunsteducatie

Nieuwe ontwikkelingen in de kunsten en het onderwijs dwingen leerkrachten om mee te bewegen. Ook dansdocenten in het buitenschoolse werkveld kunnen hun inspiratie halen uit deze ontwikkelingen. In dit artikel kijkt dansdocent Lisa Cats met een kritische bril naar de danslessen die ze geeft op dansscholen. Dat doet ze aan de hand van het didactisch model Wicked Kunsteducatie. Kijk mee in Lisa’s praktijk en laat je inspireren door de laatste ontwikkelingen in het (kunst)onderwijs.

Meer lezen
Hebben jouw leerlingen veel spanning voor de eindvoorstelling? Zo bereid je hen mentaal voor om optimaal te presteren! 

Spanning, stress en zenuwen… Om je leerlingen optimaal te laten presteren op het podium is het belangrijk om ze ook mentaal goed voor te bereiden. Annemiek Tiemens van het lectoraat Performing Arts Medicine van Codarts vroeg aan sport- en prestatiepsycholoog Diana van Winden hoe je dat het beste kunt doen. Samen schreven ze dit artikel over de mentale aspecten van dansprestaties, met 5 praktische tips om je leerlingen hierbij te ondersteunen. Zodat ze zo goed mogelijk met de spanning voor de eindvoorstelling kunnen omgaan! 

Meer lezen
Wacht niet met beoordelen tot het einde van het lesblok! Ontdek de kracht van formatieve beoordeling

Hoe beoordeel jij de voortgang van jouw leerlingen? En wanneer? Het cijfer dat Jacqueline de Kuijper als dansstudent aan het einde van een semester kreeg kwam voor haar gevoel zomaar uit de lucht vallen. Irritant! Daarom dook ze voor dit artikel in de theorie van ‘formatieve beoordelingen’. Oftewel, toetsmomenten die niet enkel het leerproces (achteraf) meten, maar daar ook (doorlopend) aan bijdragen. Ontdek hoe heldere beoordelingscriteria, peer coaching en zelfreflectie de ontwikkeling en zelfstandigheid van je leerlingen stimuleren.

Meer lezen
Gezond perfectionisme bestaat niet! Ontdek waarom je perfectionisme niet moet stimuleren

Je been net wat hoger, je schouders wat meer omlaag, je lijnen net wat langer… Streven naar perfectie komt veel voor in de danswereld. Hoewel het vaak als kracht wordt gezien, is het vooral een gevaar! Dat moet je je als dansdocent echt beseffen, zodat je kunt helpen voorkomen dat leerlingen doorslaan. Of jijzelf… Daarom legt health coach Saskia de Badts in dit artikel uit waarom perfectionisme ongezond is. In haar volgende artikel geeft ze je praktische tools om je leerlingen te begeleiden.

Meer lezen
Wat is fair pay voor dansers en dansdocenten? Wij doken opnieuw in de cao Toneel en Dans!

Wat is een eerlijk uurtarief voor freelance dansers en dansdocenten? Daarover bestaat in het werkveld veel onduidelijkheid. De Kunstenbond rekende dit daarom in 2023 voor dansers uit, op basis van de cao Toneel en Dans. Volgens hun spiekbriefje was het minimale uurtarief voor zelfstandige dansers dat jaar € 24,77. Maar is dit ook een eerlijke vergoeding? Lees in dit artikel waarom het uurtarief voor freelance dansers vanaf 2024 minimaal € 49,31 zou moeten zijn - en € 53,87 voor freelance dansdocenten. 

Meer lezen